Onze reactie op rapport Algemene Rekenkamer: ‘Vereenvoudig toeslagensysteem'
Het rapport ‘Toeslagen terugbetalen’ van de Algemene Rekenkamer maakt opnieuw duidelijk dat het toeslagensysteem te ingewikkeld is geworden. De aanbevelingen in het rapport hadden wel wat concreter mogen zijn, vindt de vereniging van schuldhulpverleners NVVK.
"Het is goed dat de Algemene Rekenkamer dit probleem nu onderzocht heeft", reageert NVVK-voorzitter Marco Florijn op het rapport. "In 2017 hebben we hierover al de noodklok geluid. Hopelijk gaat het systeem nu veranderen. Toeslagen zijn er om mensen te helpen, maar nu is het te vaak zo dat mensen erin verstrikt raken. Dat is niet eerlijk en het is niet goed."
We zijn dus blij met het rapport, maar we vinden wel dat het concreter kan in de aanbevelingen om de problemen die er zijn, te lijf te gaan. Hopelijk pakt de Tweede Kamer haar verantwoordelijkheid, als NVVK denken we daarbij graag mee. Dit zijn ónze aanbevelingen:
1. Koppel Inkomstenbelasting en Toeslagen
Bijna de helft van de mensen met problematische schulden heeft ook toeslagschulden, blijkt uit informatie van onze leden. We vinden het onbegrijpelijk dat de afdelingen Inkomstenbelasting en Toeslagen niet aan elkaar gekoppeld zijn. De terugvorderingen die daardoor nodig zijn, verergeren vaak de schuldsituatie van de cliënten van onze leden.
2. Introduceer stop-knop voor toeslagen
Het zou mogelijk moeten zijn een toeslagverzoek te beëindigen zonder opgaaf van redenen. Nu geldt er een gecompliceerde procedure. Die leidt er soms toe dat mensen zich - ten onrechte - niet afmelden. Gevolg: naheffingen of boetes.
3. Kijk een jaar terug
Neem het inkomen van het voorgaande jaar als grondslag voor het toekennen van toeslagen. Wie sinds vorig jaar doorstroomde van een uitkering naar werk heeft dan een voordeeltje, maar de kosten daarvan vallen in het niet bij alle kosten die nu gemaakt worden voor terugvordering.
4. Geef anderen bevoegdheid
Voor sommige groepen die in de bijstand terecht komen, is het beter als de mogelijkheid bestaat dat niet de toeslag-ontvanger maar de gemeente of een professional die bevoegdheid krijgt de toeslag aan te vragen. Dat voorkomt fouten. Bovendien krijgen professionals mensen met een inkomensterugval zo eerder in beeld. Dat draagt bij aan vroegsignalering, een belangrijk instrument om oplopende schulden te voorkomen.
5. Weeg toeslagrecht anders af
Hanteer als Belastingdienst inkomensstaffels in plaats van het huidige systeem. Op dit moment kan elke euro omhoog of omlaag het verschil maken of je wel of niet recht hebt op een toeslag.
6. Stort toeslagen rechtstreeks
Stort toeslagen direct op de rekening van de instelling waar de toeslag heengaat. Op basis van onze ervaring voorspellen we dat dit veel problemen voorkomt.
7. Voeg in bij overige schuldeisers
Voeg je als Belastingdienst in de rij van de overige schuldeisers. Nu staat de Belastingdienst nog vooraan en vraagt ze ook meer dan andere schuldeisers. Dat bemoeilijkt het werk van schuldhulpverleners.
