Doorbraak voor ondernemers: Belastingdienst stelt schuldhulpverlening open
Het afgelopen jaar onderhandelde NVVK-bestuurslid Jeannette Meersma met de Belastingdienst om een hardnekkig probleem aan te pakken: de uitsluiting van ondernemers van de minnelijke schuldregeling (Msnp). Met succes. “Straks kan elke ondernemer een schuldregeling aanvragen. Dat betekent dat iedereen eindelijk gelijke kansen heeft.”
Waarom was dat eigenlijk nog niet zo? “Wat zzp’er genoemd wordt is juridisch een eenmanszaak met hoofdelijke aansprakelijkheid”, legt Jeannette uit. “In de Leidraad invordering 2008, de bijbel van de Belastingdienst, staat dat een minnelijke regeling mogelijk is voor natuurlijke personen, niet-zijnde de ondernemer. En de Belastingdienst is een schuldeiser die in bijna elk dossier voorkomt. Dat was dus een blokkade.”
Alleen hulp via het Bbz
“De enige manier om toch hulp te krijgen is via het Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz). Maar die voorziening is als uitvoeringsregeling van de Participatiewet alleen toegankelijk voor wie recht heeft op bijstand. Een groot deel van onze doelgroep kan daar geen aanspraak op maken, bijvoorbeeld vanwege een partner met inkomsten. Als ondernemers alle voorwaarden horen proberen ze dat vaak al niet eens. Maar zonder schuldhulpverlening verliezen ze door alle stress hun vermogen om geld te verdienen.”
Een groeiend probleem
Jeannette benadrukt dat het gaat om een grote groep. “Juist de afgelopen jaren waren er enorm veel starters. Met die groei namen ook de problemen toe die niet op te lossen waren. Mijn schatting is dat 2% van de ongeveer 1,25 miljoen eenmanszaken keihard hulp nodig heeft, 25.000 mensen dus. Terwijl maar 10% van hen een Bbz-krediet kan krijgen. De NVVK zag dat ook en wilde schuldhulpverlening voor hen toegankelijk maken. De Belastingdienst, als grootste schuldeiser, moest deel uitmaken van de oplossing. Daarom zijn Linda van Vliet en ik een jaar geleden met de Belastingdienst in gesprek gegaan.”
Computer says no…
“Als procesgestuurde organisatie kan de Belastingdienst geen maatwerk leveren. We hebben ons daarom verplaatst in de medewerkers, die te maken hebben met veel wetgeving. Door het juiste artikel te veranderen kunnen ze eenmanszaken wel toelaten. We hebben ze eigenlijk gevraagd mee te gaan in de nieuwe werkelijkheid. Voorheen hadden ondernemers óf een meewerkende óf een niet-werkende partner. Dat is niet meer zo. Ondernemen an sich is ook veranderd. Veel hbo’ers komen al van school met een bedrijfje.”
De tijd was rijp
De mensen van de Belastingdienst hebben zich volgens Jeannette echt ingezet voor de beleidswijziging. “De juiste mensen zaten aan tafel om besluiten te nemen. Corona en de toeslagenaffaire maakten hen ontvankelijker voor veranderingen”.
Ook de NVVK verandert haar beleid. “We passen de SHVO-module aan. Eén keer per jaar een hercontrole doen is voor deze groep te weinig. Je wilt elk kwartaal controleren omdat de omzet sterk kan fluctueren. Ik ben heel content dat we nu een makkelijke route met de Belastingdienst hebben en dat andere schuldeisers tevreden zijn. Maar vooral dat onze klant een drempel minder te nemen heeft.”
Werk aan de winkel
Nu ondernemers makkelijker schuldhulp kunnen krijgen, betekent dat extra werk voor schuldhulpverleners. Ook voor Jeannette: Kram & Meersma zit in de lift. “Veel gemeenten nemen bij ons trainingen af ter voorbereiding op de verwachte toestroom door vroegsignalering. Ze merken dan hoe ingewikkeld het is. Sommigen huren ons vervolgens in voor de complexere zaken. We hebben net een aanbesteding in Amsterdam gewonnen. We zijn een frisse nieuwe partij en doen de dingen net iets anders. Ik kan me goed inleven in ondernemers, ik ben er zelf ook een. Als jij schulden hebt, dan wil ik dat je je zo op je gemak voelt dat je alles aan mij vertelt. Ik zit niet in een fancy kantoor, maar kom gewoon bij ondernemers thuis.”
Lees ook: Belastingdienst: ook ondernemers in minnelijke schuldregeling
