Groep met problematische schulden groeit met 17.000-130.000 mensen
Onderzoekers voorspellen stijging hulpvraag na corona
Door de coronapandemie groeide de groep Nederlanders met kans op problematische schulden. De groep omvat tussen de 17.000-130.000 mensen. Door de groei van deze groep neemt de hulpvraag toe met maximaal 20 procent. Dat concludeert de NVVK op basis van onderzoek dat SEO Economisch Onderzoek voor haar uitvoerde.
De daadwerkelijke groei van de hulpvraag hangt onder andere af van het economische herstel na corona en in hoeverre de groep mensen die het eest getroffen is door de pandemie de weg naar schuldhulp vindt. De NVVK helpt nu al jaarlijks 80.000 mensen, schuldhulpverleners kunnen volgens SEO verspreid over de komende jaren tussen de 3.000 en de 18.000 extra mensen aan het loket verwachten. Het gaat overigens om voorlopige resultaten die SEO presenteert op het jaarcongres van de NVVK. Het onderzoek wordt de komende weken afgerond.
Effecten oorlog en hoge inflatie nog niet verwerkt
De effecten van de oorlog in Oekraïne, de stijgende energieprijzen en de sterke inflatie zijn door de onderzoekers nog niet meegenomen in hun berekening. Zeer waarschijnlijk leiden deze ontwikkelingen op zichzelf al tot een stijging van de hulpvraag. Uit het SEO-onderzoek blijkt dat juist de groep die veel risico heeft op problematische schulden, buffers mist om een sterke stijging van vaste lasten en kosten van levensonderhoud op te vangen.
Nieuwe colleges: maak ruimte voor schuldhulp
De NVVK roept college-onderhandelaars in de gemeenten op om rekening te houden met extra investeringen in financiële hulpverlening. Uit ander onderzoek dat de NVVK ter gelegenheid van haar jubileum uitvoerde, blijkt dat elke euro investering in schuldhulp de maatschappij tot 2 euro rendement oplevert. Mensen die schuldhulp krijgen hebben vaker werk of dagbesteding, maken minder gebruik van bijstandsuitkeringen en hebben minder geestelijke en lichamelijke gezondheidsproblemen. Er is vaker sprake van stabiliteit in huisvesting en gezinssituatie. Ook het sociaal netwerk is sterker.
Investeer in vroegsignalering
Het is van groot belang dat gemeenten de komende jaren investeren in het vroegtijdig op het spoor komen van mensen met (corona)schulden. De ervaring is dat mensen vaak wel 5 jaar wachten met het zoeken van hulp, maar de schulden zijn dan groter en het oplossen ervan is complexer.
Zelfstandigen en flexwerkers zijn het kwetsbaarst
Bij het onderzoek lag het accent op mensen die werken in sectoren die het zwaarst getroffen werden door corona: horeca, cultuur, sport en recreatie, vervoer en opslag, verhuur en overige zakelijke diensten, detailhandel non-food en overige dienstverlening. De onderzoekers enquêteerden 500 Nederlanders met een relatief laag inkomen (in loondienst max. 3500 bruto per maand, als zelfstandige max. 45.000 euro per jaar na aftrek bedrijfskosten). In de onderzoeksgroep werkt 50 % in loondienst in de getroffen sectoren, en 27 % werkt in deze sectoren als zelfstandige.
Substantiële inkomensval tijdens pandemie
Van de werkzame bevolking met een relatief laag inkomen kende 18 % een substantiële inkomensval tijdens corona. Iets meer dan 1 op de 10 mensen in deze groep (12 % van de mensen met een substantiële inkomensval) kent ook een terugval in het kunnen betalen van rekeningen. Daarbij gaat het vrijwel uitsluitend om zelfstandigen of flexwerkers in de getroffen sectoren.
Binnen enkele weken trekken we samen met SEO definitieve conclusies en publiceren we het complete onderzoek.