Tideman ging in september 2022 in opdracht van het ministerie van Economische Zaken aan de slag. 'Mijn taken zijn het signaleren van casuïstiek-overstijgende knelpunten en het aanjagen van concrete oplossingen binnen bestaande wettelijke kaders', aldus Tideman tijdens de bijeenkomst. Inmiddels sprak hij met een waaier aan organisaties die zich bezighouden met ondernemers.  

Mr. BrunoTideman

‘Stop maar met je bedrijf’ 

NVVK-beleidsadviseur Judith van Geffen nodigde hem uit bij de NVVK. Ze is blij met de observaties van Tideman (zie ook deze powerpoint, 3,3 MB). 'Ondernemers met persoonlijke aansprakelijkheid vallen onder de doelgroep van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Zij krijgen tegenwoordig in veel gemeenten wel hulp aangeboden, maar de hulpverlening is nog niet altijd voldoende ingericht op ondernemers, merkt ze.  

'Als er schulden zijn is de reactie vaak: 'stop eerst maar met je bedrijf en zoek een baan in loondienst'. Waar de ene gemeente standaard een levensvatbaarheidsonderzoek aanbiedt, zegt de andere gemeente: je hebt geen recht op bijzondere bijstand voor zelfstandigen (Bbz), dus we vergoeden ook geen levensvatbaarheidsonderzoek.' 

Judith van Geffen

Ook voucher voor onderzoek levensvatbaarheid 

Aanjager Tideman constateert de verschillen in aanpak ook. Hij stelt daarom voor om landelijke vouchers te introduceren waarmee een ondernemer die aanklopt voor schuldhulp twee dingen kan doen: zijn boekhouding op orde laten brengen (sowieso nodig voor een schuldregeling) en een levensvatbaarheidsonderzoek laten doen. 'Een goed idee', vindt Van Geffen. 'Zonder boekhouding en levensvatbaarheidsonderzoek begin je niks. Geen saneringskrediet, geen recht op Bbz. Dan houdt alles op.' 

Daarnaast bepleit Tideman landelijke, uniforme voorwaarden om een beroep te kunnen doen op kredieten om schulden te regelen en -indien van toepassing- de onderneming voort te kunnen zetten. Om de kwaliteit van de hulp te verbeteren suggereert hij de instelling van een landelijk Register waarin financiële hulpverleners staan die ondernemers kunnen helpen. 

Veel kleine ondernemers met schulden 

De coronaperiode met de bijbehorende steunregelingen zorgde ervoor dat veel bedrijven die niet levensvatbaar waren, door konden draaien. In totaal hebben ongeveer 240.000 ondernemers nu samen 16 miljard euro aan achterstallige vorderingen te betalen. Zo'n 20.000 bedrijven met uitgestelde coronavorderingen hadden voor corona al schulden bij de Belastingdienst.  

Voor in totaal 60.000 ondernemers dreigt intrekking van de betalingsregeling die de Belastingdienst hen nu nog aanbiedt. De meerderheid van deze 60.000 ondernemers heeft nog geen contact opgenomen met de dienst. In de groep van 60.000 ondernemers heeft de helft een schuld bij de Belastingdienst die onder de 10.000 euro ligt. Het gaat vaak om kleine ondernemers of zzp'ers, constateert Tidemans - de doelgroep van de NVVK-leden dus. 

‘Ga schijnzelfstandigheid tegen’ 

Wat hem betreft is het hoog tijd dat de overheid schijnzelfstandigheid actiever tegengaat. 'Belangrijk dat dit gebeurt', zegt ook Judith van Geffen. 'Er zijn zzp'ers die echt niet op hun plek zitten in een eigen onderneming. Schuldhulpverleners moeten dan aan de achterkant puinruimen, terwijl dit eigenlijk aan de voorkant beter geregeld moet worden'. 

Tideman wil dan ook 'de instroom van kwetsbare ondernemers' beperken en de keuze voor ondernemerschap dat valt onder de Inkomstenbelasting (IB Ondernemerschap) ontmoedigen. Ook zou de overheid de 'zelfredzaamheid' van ondernemers moeten vergroten en hun kwetsbaarheid verkleinen. Een cursus Ondernemerschap zou daaraan kunnen bijdragen, stelt Tideman.  

Geen goede boekhouding 

De deelnemers aan de bijeenkomst konden hem niet geruststellen voor wat betreft zijn zorgen over de zelfredzaamheid van kleine ondernemers. Uit reacties bleek dat de deelnemers nog somberder zijn dan de kabinetsrapporteur over dit aspect. 'Ze vertelden dat de meeste ondernemers die zich bij de gemeente melden niet in staat blijken om een goede boekhouding bij te houden', aldus Van Geffen. 'Het niveau is volgens hen lager dan waar hij van uitgaat. Ook voor ondernemers die hulp zoeken is goede begeleiding en nazorg daarom erg belangrijk.

De rapporteur deelt dezer dagen zijn bevinden met relevante partijen. De reacties die dat oplevert verwerkt hij in een eindrapport dat hij in augustus aanbiedt aan zijn opdrachtgever, het ministerie van Economische Zaken. Wie nog input aan wil leveren, is welkom: bruno.tideman@cees.nl

Ondernemers zo goed mogelijk helpen? Bezoek onze donderdagmiddagsessie op 8 juni over saneringskredieten voor ondernemers.