Betere balans nodig tussen benodigde inzet & beschikbare uren

Ambtenaren J & V en SZW op werkbezoek bij NVVK-bewindvoerders

7 november 2023

Een delegatie van 6 ambtenaren van de ministeries van Justitie en Veiligheid en Sociale Zaken en Werkgelegenheid bezocht de vestiging Purmerend van Humanitas Financiële Hulpverlening. Dat is een onafhankelijke non-profit organisatie die budgetbeheer, bewind en schuldhulp aanbiedt aan mensen met financiële zorgen.

‘Vaak is eerdere hulp mislukt’

Directeur-bestuurder Marjolein Smith ontving de ambtelijke delegatie. Ze vertelde dat 20 % van de hulpvragers problematische schulden heeft. Zij komen binnen bij Humanitas omdat ze schuldenbewind nodig hebben. 'Vaak is eerdere dienstverlening mislukt, er is dan al een hele geschiedenis met hulpverleners. Wij bieden veel verschillende vormen van begeleiding aan, zodat we makkelijk op- en af kunnen schalen', aldus Smith.

Naast Humanitas vertelde directeur Joost Helsloot van stichting Mijn Geld en Zo over de achtergronden van toestandenbewind, dat zijn organisatie aanbiedt. Mijn Geld en Zo is voortgekomen uit het werk van 'Philadelphia Zorg voor mensen met een beperking'. Alle klanten in bewind hebben in meer of mindere mate een verstandelijke beperking. Budgetbeheer is voor hen niet voldoende.

NVVK-bestuurslid Jennifer Hoepel, manager van Buurtteam West in Amsterdam, schetste vanuit het perspectief van schuldhulpverleners wat bewind kan betekenen voor hulpvragers. Na afloop van de schuldregeling is niet iedereen er helemaal klaar voor om het weer zelf te doen, vertelde ze. Ook in die fase blijft het Buurtteam zoeken naar geschikte hulpvormen.

Bewind grijpt diep in

Bewind is een middel dat diep ingrijpt in het leven van mensen, constateerde de delegatie. Daarom is het goed om stil te staan bij de toepassing ervan. Tijdens het werkbezoek lichtten we de verschillen toe tussen schuldenbewind, toestandenbewind en budgetbeheer. Duidelijk werd dat budgetbeheer veel beperkingen kent voor de hulpverlener. Soms levert dat veel stress op bij de betrokken hulpvragers, omdat ze uiteindelijk toch zelf verantwoordelijk zijn.

Budgetbeheer is om die reden lang niet altijd een bruikbaar alternatief voor bewind. 'We kijken altijd naar de lichtst mogelijke maatregel', aldus Smith. Maar ook voor haar hulpvragers geldt, net als bij Mijn Geld en Zo, dat velen een licht verstandelijke beperking hebben. 'Bovendien speelt er vaak veel meer dan alleen de financiële problemen', weet ze.

Complex, maar van groot belang

Dat zorgt voor ingewikkelde dossiers die tijdrovend zijn. Terwijl er maar weinig uren beschikbaar zijn om het werk te doen. Tijdens het werkbezoek vertelden vanuit het buurtteam Nieuw West een hulpvrager en hulpverlener over de waarde van bewind wanneer de levensomstandigheden moeilijk zijn.

Zo kwamen er aangrijpende ervaringen op tafel die de ambtenarendelegatie een scherp beeld gaven van de complexiteit en de waarde van bewind. Ook gaven de ervaringsverhalen inzicht in de wederzijdse relatie tussen bewind, aanpalende zorg, schuldregelen en begeleiding.

Goede samenwerking is daarbij essentieel. Dakloosheid en verslaving zijn bijvoorbeeld een veelgehoorde redenen waarom mensen niet aan een schuldregeling kunnen beginnen. Maar uit de verhalen tijdens het werkbezoek blijkt Amsterdam daar wel in te slagen, dankzij goede samenwerking tussen bewind en schuldhulpverlening.

Meer balans nodig tussen inzet en vergoeding

De NVVK, Humanitas Financiële Hulpverlening en stichting Mijn Geld en Zo organiseerden het werkbezoek om beleidsmakers meer zicht te geven op de impact van de huidige regelingen en vergoedingensystemen op het werk van bewindvoerders. We pleiten voor meer balans tussen de inzet die gevraagd wordt van de professionals die in deze sector werken enerzijds, en anderzijds de middelen die beschikbaar zijn voor deze vorm van financiële hulpverlening.

Meer weten? Neem contact op met NVVK-beleidsadviseur Judith van Geffen