Overslaan en naar de inhoud gaan

‘Zelfevaluatie helpt om lerende organisatie te zijn’

Het NVVK Kwaliteitskader daagt organisaties uit

‘Zelfevaluatie helpt om lerende organisatie te zijn’

22 april 2024

‘Een audit betekent niet: streep eronder en klaar. Het is juist de bedoeling dat de organisatie in beweging blijft.’ Het NVVK Kwaliteitskader daagt leden uit om te blijven werken aan ontwikkeling. Beleidsadviseurs Joeri Eijzenbach en Liselotte Maas blikken vooruit.

In het NVVK Kwaliteitskader gaat het er niet om dat leden elke drie jaar de lat aantikken, maar dat het lerende organisaties zijn. Joeri Eijzenbach, senior juridisch beleidsadviseur bij de NVVK geeft voorbeelden van vragen die leden tijdens een audit krijgen: ‘Hoe ga je om met ontwikkelingen in de branche en in de politiek? Benut je de mogelijkheden ten volle? Hoe kan de dienstverlening nog meer proactief worden? Hoe geef je invulling aan de NVVK-belofte?'

'Het Kwaliteitskader kan leden helpen bij het opstellen van een jaarplan of het kiezen van heldere doelen voor de komende jaren. De audit betekent niet: streep eronder en klaar. Het is juist de bedoeling dat de organisatie in beweging blijft.’

Joeri Eijzenbach_HR_IMG_8248_VK

Joeri Eijzenbach

Investering verdient zich terug

‘Het auditverslag kan de organisatie verder brengen’, vult hij aan. ‘Het is geen afvinklijstje en het is ook niet alleen gericht op het proces van schuldregelen. Het is een waardevol document dat over de héle organisatie gaat. Een audit is een flinke klus, maar het is een investering die zichzelf terugverdient. Het verslag helpt leden om het interne gesprek te voeren.’ Een voorbeeld: ‘Heeft de afdeling ict voldoende contact met de afdeling budgetbeheer? Mensen moeten op maandag wel bijtijds geld hebben voor de boodschappen.’

Beleidsadviseur Liselotte Maas hoort regelmatig terug dat intervisie en reflectie bij veel organisaties nog ‘onontgonnen terrein’ zijn. ‘Vaak stimuleert de audit leden om daarmee aan de slag te gaan.’ Een andere blinde vlek is de NVVK-belofte. ‘Bij veel schuldhulpverleners zit die wel tussen de oren. Maar dat geldt niet voor collega’s van andere afdelingen, zoals ict of personeelszaken. De belofte hoort verankerd te zijn in de hele organisatie, maar vaak werken schuldhulpverleners te geïsoleerd. De audit, waarvoor gesprekken gevoerd worden door de hele organisatie, kan hier een boost voor betekenen.’

Liselotte Maas

Liselotte Maas

Blijven leren

Een punt van aandacht voor de NVVK is de zelfevaluatie, die idealiter voorafgaat aan de audit. Daarvoor kunnen leden een zelfscan invullen. Eigenlijk zou dat na de audit ook regelmatig moeten gebeuren, onderstreept Liselotte. ‘Als je jaarlijks de zelfscan invult, is de hele organisatie meer gericht op leren. Helaas schiet dat er meestal bij in. Hoe maken we het aantrekkelijk voor organisaties om dit toch te doen? Samen met het kernteam kwaliteit zoeken wij dat nog uit.’

Ook van belang: blijven leren. ‘Hoe zorgen we dat professionals hun kennis up-to-date houden? Hoe ontwikkelen we het vakmanschap nog meer?’, noemt Joeri als voorbeeld. ‘En ook: hoe leer je van elkaar? Twee jaar geleden hebben we hiervoor een aantal inspirerende bijeenkomsten gehouden met kleine en grote gemeenten. Zoiets willen we opnieuw organiseren.’

Waar lig je wakker van? Praat daarover

Organisaties kunnen bijvoorbeeld veel aan elkaar hebben als het gaat om leiderschap, denkt Liselotte. ‘Wat vind je lastig? Wat werkt goed? Waar lig je wakker van? Het is zinvol om hier niet alleen binnen de eigen organisatie, maar ook met collega-organisaties over te praten.’

Nu het Kwaliteitskader steeds meer ingeburgerd raakt bij de leden, is het tijd om met de audits ook wat meer in te zoomen op de ontwikkelniveaus. Liselotte: ‘Ben je een organisatie die 'de basis op orde heeft', of ben je 'een lerende organisatie die volledig samenwerkt met andere organisaties in de keten'? Die ontwikkelniveaus staan al omschreven in het kader, maar daar kunnen we in de toekomst nog veel meer op aansturen.’

kwaliteitskader-wiel-zonder-score

Verfrissend om in te zoomen

Hoe dan ook is er al veel vooruitgang geboekt dankzij de audits. Verdween het auditverslag vroeger vaak in een la, tegenwoordig is het eerder ‘een levend document’, zoals Joeri omschrijft. 'Het brengt het gesprek op gang over kwaliteit en professionaliteit en het draait niet langer om het zetten van vinkjes.’

In het begin vonden leden de audits spannend – de auditoren zijn tenslotte zelf geen financiële hulpverleners. Maar veel leden blijken ‘aangenaam verrast’, weet Liselotte. Zij vroeg leden naar hun eerste ervaring met de audit. ‘Het is verfrissend om in te zoomen op je dagelijkse werkzaamheden. Je krijgt er nieuwe inzichten door. Natuurlijk blijft het spannend, en de auditoren stellen kritische vragen, maar ze doen dit op een positieve manier. Dat waarderen leden.’

nvvk.nl/kwaliteitskader