Programma van Landelijke bijeenkomst Vroegsignalering

Divosa presenteert cijfers over vroegsignalering schulden in 2021

Larissa van Es

Thushari Koppejan heeft voor vijf Zeeuwse gemeenten vroegsignalering in haar portefeuille en is een van de genomineerde schuldhulpverleners van het jaar 2022. Thushari neemt je mee in haar aanpak Vroegsignalering.

Wat zien we op ons af komen en wat zijn de ontwikkelingen wat betreft vroegsignalering van schulden?

Ellen Hennekens, NVVK en Larissa Jongenelen, VNG.

Hieronder vind je meer informatie over de verschillende themabijeenkomsten in ronde 1.

Gemeenten volgen nu al meer dan een jaar vroegsignalen op. Wat zijn de nieuwe inzichten in het prioriteren en opvolgen van vroegsignalen? Volg je de signalen zelf op of besteed je dit uit? En hoe regel je dat goed? Welke mogelijkheden zijn er om te prioriteren? Hoe bepaal je bij welk signaal je op huisbezoek gaat, wanneer je belt of een brief stuurt? En wat kan je doen om deze opvolging zo effectief mogelijk te maken zodat je daadwerkelijk contact krijgt met de inwoner? In deze themabijeenkomst nemen we je mee in de mogelijke afwegingen en inspirerende best practices.

Schuldhulpverlening is mensenwerk en vereist daarom maatwerk. Voor maatwerk is datakwaliteit van essentieel belang! Ervaar je ook dat je niet altijd weet hoe een specifiek huishouden is samengesteld en wie je nu precies benadert? Hoe organiseren we een effectievere dataverwerking in de schuldhulpverleningsketen zodat jij in staat gesteld wordt om zo goed mogelijk maatwerk te bieden op het gebied van schuldhulp? En hoe breng je de aanvaarde hulp verder in de schuldenketen? Deel met elkaar je ervaringen en inzichten in deze workshop.

Wat is de ervaring van de gemeente nu ze al zo lang werken met RIS? Wat is er mogelijk in de app en wat vindt de gemeente belangrijk voor haar rapportages? Inforing en Gemeente Purmerend zullen hier toelichting op geven en ervaringen delen aan de hand van sheets. Ook zal er ruimte zijn tot het stellen van vragen over bijvoorbeeld het indelen van de "bakjes" in RIS Matching, het vastleggen van het resultaat in RIS Vroeg Eropaf, het uploaden van de gemeentelijke belasting meldingen, CAK-meldingen etc.

Het aantal huisuitzettingen wegens huurachterstand is de afgelopen jaren sterk gedaald; van ruim 8.000 huisuitzettingen in 2016 naar ongeveer 3.000 in 2020. De Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs), die vroegsignalering van betalingsachterstanden tot een wettelijke taak van gemeenten heeft gemaakt, biedt een stevige impuls om nog meer effectieve interventies te ontwikkelen. Zo wordt verdere escalatie (huisuitzettingen, afsluitingen etc.) voorkomen. In de workshop komen dergelijke good practices en veelbelovende innovaties aan bod. En we werpen de vraag op: wat te doen met huurders die we ondanks vroegsignalering niet (goed) bereiken? Hier kan de innovatieve Amsterdamse praktijk van geregelde betaling als inspiratie dienen. Ook sluit er een woningbouwcorporatie aan om met gemeenten hierover in gesprek te gaan.

Binnen de Challenge Schuldhulp zijn vijf gemeenten concreet aan de slag om voor kwetsbare groepen schuldenproblematiek op te lossen. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van de CAK-lijst. Deze lijst vormt een belangrijke vindplaats voor mensen met schulden die nog niet in beeld zijn bij gemeenten. Inmiddels hebben de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Haarlem, Arnhem, Twente en Nijmegen zich aangesloten bij de Challenge.

De wet biedt de mogelijkheid om bij ministeriële regeling voor maximaal vijf jaar te experimenteren met andere signalen dan die nu zijn opgenomen in de wet om burgers met problematische schulden te bereiken. De eerste twee experimenten zijn ‘live’ gebracht waardoor achterstanden op gemeentelijke belastingen en de hypotheek gedeeld mogen worden tussen de deelnemende partijen. Pieter Roos van SZW neemt je mee in waar naar men naar op zoek is: nieuwe huishoudens, niet het zoveelste signaal op de stapel. Daarnaast delen de NVVK en Gemeente Amsterdam hun ervaringen met het live brengen en uitvoeren van deze experimenten.

Hieronder vind je meer informatie over de verschillende themabijeenkomsten in ronde 2.

Is de aanpak van vroegsignalering van schulden in jouw gemeente effectief? Een veelgestelde vraag waarop het antwoord niet zomaar gevonden is. Inzicht in de werkwijze van je eigen gemeente, wat en hoe jouw gemeente het doet ten opzichte van andere gemeenten en met welke indicatoren ook intern binnen de gemeente het juiste beeld gegeven kan worden, zijn beoogde uitkomsten van monitoring. Maar welke KPIs zijn daarbij het meest zinvol? En waar haal je informatie vandaan? En wat is hierbij het belang van registratie? Divosa en VNG Realisatie werken aan een Leidraad Monitoring Vroegsignalering en delen vandaag de eerste handvatten daaruit. Daarnaast gaan we in deze themasessie met elkaar in gesprek over de vraag “welke afspraken moeten we met elkaar maken om te komen tot data waarbij je de aanpak van jouw gemeente goed kan vergelijken met die van andere gemeenten?”

Annika van der Mee, financieel hulpverleenster voor de gemeente Rheden, is ambassadrice van het jaar geworden. Ze werd in april 2022 de winnaar van de verkiezing ‘Financiële hulpverlener van het jaar 2022'. Annika neemt je mee in haar aanpak richting jongeren. Welke lessen zijn hieruit te trekken voor vroegsignalering?

Energieleveranciers constateren een toenemend aantal vragen rondom de betaalbaarheid van de energierekening. Ook het aantal vroegsignalen vanuit energieleveranciers neemt langzaam toe: het aantal huishoudens met een achterstand op de energierekening loopt op. Wat kun je als vroegsignaleerder doen om mensen tijdig te bereiken, welke mogelijkheden zijn er om de ontstane achterstanden in te lopen en hoe help je hen om weer grip te krijgen de uitgaven aan energie? Greenchoice gaat hier graag tijdens deze bijeenkomst met gemeenten over in gesprek. Daarnaast hebben Greenchoice, Eneco, Essent, Vattenfall hebben samen met de NSR en SchuldenlabNL het initiatief genomen tot de oprichting van de energiehulproute. De initiatiefnemers vertellen je graag meer over hun plannen en gaan met je in gesprek over de mogelijkheden die dit biedt in Vroegsignalering.

Met het uitvoeren van vroegsignalering zoals afgesproken in het Landelijke Convenant Vroegsignalering door inmiddels ruim 500 partijen, komen er ook regelmatig vragen over ‘hoe doe ik het goed?’ of ‘wat mag ik verwachten’? In deze sessie delen we de (wettelijke) kaders en willen we graag met jullie in gesprek over het grijze gebied tussen mogen en moeten.

Hoe voer je het juiste gesprek, wat zijn best practices? Welke vragen kun je het beste wel stellen en welke misschien ook niet? Het actief op pad gaan naar inwoners, is niet voor iedereen dagelijkse kost. De manier waarop je het huisbezoek doet, is enorm bepalend voor het succes.