De lokale overheid is een veel voorkomende schuldeiser. Waterschappen en gemeenten staan volgens onderzoek in de top-4 van meest voorkomende publieke schuldeisers. In termen van hoogte van de schuld staan gemeenten in deze top-4 op nummer twee. Voor mensen met problematische schulden is het Convenant Lokale Overheid daarom een belangrijke stap vooruit.

Een voorbeeld van het Convenant Lokale Overheid kunt u hier downloaden:

Voorbeeld Convenant Lokale Overheid (pdf, 235 kB)
Voorbeeld Addendum (pdf, 326 kB)

Het convenant Lokale Overheid is de lokale tegenhanger van Eén overheidsconvenant. Het is breed opgezet. Alle lokale overheden en uitvoeringsorganisaties kunnen toetreden: gemeenten, waterschappen en samenwerkingsverbanden op gebied van belastingheffing of sociale kredietverlening. Goed beschouwd is het convenant Lokale Overheid een paraplu waar meerdere convenanten onder vallen. Namens de Landelijke Vereniging van Lokale Belastingorganisaties (LVLB) ondertekende voorzitter Jan Geert Bakker het convenant. Met de ondertekening roept de LVLB haar leden op om hetzelfde te doen. Pas als individuele leden zelf het convenant met de NVVK ondertekenen gaat het ook voor hen gelden.

Het convenant heeft betrekking op verschillende overheidsdomeinen:

• Belastingdomein
• Sociaal domein
• Privaatrechtelijk domein
• Sociale kredietverlening

Sommige organisaties bestrijken één specifiek domein, zoals samenwerkende belastingorganisaties en waterschappen. Gemeenten bestrijken in ieder geval de eerste drie domeinen, en soms alle vier (als er sprake is van een gemeentelijke kredietbank).

Zodra één van de deelnemende organisaties het nieuwe convenant ondertekent, vervalt voor die organisatie het convenant uit 2015.

De betrokken brancheverengingen (NVVK, LVLB, VNG en Unie van Waterschappen) evalueren samen jaarlijks het convenant. Wanneer het wordt aangepast, informeren we je daarover.

Aanmelden voor het convenant kan met het aanmeldformulier Convenant Lokale Overheid. We vragen daarin gelijk ook naar informatie die nodig is voor het opmaken van de overeenkomst. Zodra alle informatie compleet is, sturen we een convenant toe dat klaar is om te worden ondertekend.

Het komt vaak voor dat een organisatie specifieke taken heeft uitbesteed aan een samenwerkingsverband. In dat geval ligt de verantwoordelijkheid voor het sluiten van een convenant voor die specifieke taken logischerwijs bij dit samenwerkingsverband. Voert de organisatie daarnaast ook nog taken in eigen beheer uit, dan tekent de organisatie aanvullend een eigen convenant met de NVVK.

Let op: Het kan voorkomen dat een gemeente voor het belastingdomein onder een convenant met een samenwerkende organisatie valt maar (nog) geen aanvullend individueel convenant met de NVVK is aangegaan, of omgekeerd.

Een overzicht alle partijen die inmiddels zijn aangesloten volgt (alleen voor leden van de NVVK).

Het is niet verplicht, maar het convenant biedt de meeste voordelen wanneer je ook aansluit op het Schuldenknooppunt. 

Klik op deze link om te zien met welke lokale overheden een convenant is gesloten. 

Het proces is onderverdeeld in 4 fases, met verschillende stappen:

Aandachtspunten:

1. Registratie VISH: De NVVK gaat ervan uit dat schuldeisers (uitzonderingen daargelaten) geen gerechtelijke procedures starten wanneer een klant vermeld staat in de VerwijsIndex SchuldHulpverlening (VISH). Overheidscrediteuren die gebruik maken van een externe deurwaarder kunnen hierover met die deurwaarder afspraken maken. Op die manier draagt registratie in VISH daadwerkelijk bij aan snelle schuldrust voor mensen met schulden.
2. Kennisgeving: Overheidscrediteuren krijgen alleen een Kennisgeving als een schuldhulpverlener kiest voor een stabilisatiefase. De Kennisgeving vormt voor de overheidscrediteur het startschot om alle incassomaatregelen voor de duur van (maximaal) 8 maanden te pauzeren.
3. Saldoverzoek: Kiest een schuldhulpverlener niet voor een stabilisatiefase, dan vormt het saldoverzoek het eerste contactmoment. Na ontvangst van het saldoverzoek pauzeert de overheidscrediteur alle incassomaatregelen (opnieuw) 8 maanden.
4. Saldo-opgave: Als de overheidscrediteur bij het saldo een belemmering aangeeft, dan stuurt de schuldhulpverlener een minnelijk voorstel. De overheidscrediteur kan dit voorstel accepteren of afwijzen. Als de overheidscrediteur geen belemmering aangeeft, dan geeft de overheidscrediteur daarmee aan op voorhand akkoord te zijn met het voorstel door de schuldhulpverlener. De schuldhulpverlener verstuurt in dat geval geen voorstel, maar enkel de definitieve regeling.

Ja, met het convenant Loakel Overheid zijn een paar stappen genomen om het proces te versnellen. Eerder waren lokale belastingorganisaties ‘in principe akkoord’, nu gaan convenantspartners ‘bij voorbaat akkoord, tenzij’. Ook zijn de termijnen aangepast en deze zijn nu uniform met de andere convenanten.

Overheden kunnen op basis van de wet gebruikmaken van invorderingsmaatregelen. Het inzetten van invorderingsmaatregelen tijdens de schuldhulpverlening kan een aanstaande of lopende regeling in gevaar brengen. Bij een zogenaamde ‘overheidsvordering’ kan dit er zelfs toe leiden dat de beslagvrije voet onder druk komt te staan. Neem contact op met de schuldhulpverlener voor je een beroep doet op een bijzondere invorderingsmaatregel, tenzij de wet gebruik ervan afdwingt. De Participatiewet bevat zo’n uitzondering: het verrekenen van een vordering of boete met een lopende uitkering is verplicht (artikel 60 lid 4) tot het moment dat medewerking wordt verleend aan een schuldregeling (artikel 60c). Het heeft de voorkeur om schuldregeling hier ruim op te vatten, namelijk het hele traject dat start met de beschikking.

Het uitgangspunt is dat overheidscrediteuren meewerken aan de schuldregeling. Wanneer de overheidscrediteur bij het verzoek om saldo-opgave enkel een saldo opgeeft, dan geeft de overheidscrediteur daarmee aan op voorhand akkoord te zijn met een aanbod door de schuldhulpverlener. De schuldhulpverlener verstuurt dan geen voorstel, maar alleen de definitieve regeling.

Geeft de overheidscrediteur bij het saldo een belemmering aan om mee te werken aan een schuldregeling, dan verstuurt de schuldhulpverlener een minnelijk voorstel. Deze belemmeringen zullen in de praktijk vooral wettelijk van aard zijn. In overige gevallen geldt dat de overheidscrediteur op basis van het individuele geval een afweging kan maken.

Nee, parkeerboetes en toeristenbelasting zijn niet wettelijk preferent of uitgezonderd en zijn daarom ook ‘saneerbaar’.

Alleen fraude door opzet of grove schuld is een (wettelijke) belemmering voor een schuldregeling. De rijksoverheid heeft gemeenten ertoe opgeroepen om overige gevallen van fraude (bijv. door normale verwijtbaarheid of verminderde verwijtbaarheid) niet meer als belemmering te zien. Zie hiervoor de het kamerstuk Wijziging van de Participatiewet in verband met het uitsluiten van fraudevorderingen bij de vermogenstoets en het beperken van het verbod tot medewerking aan een schuldregeling bij een fraudevordering tot gevallen van opzet of grove schuld.

De overheidscrediteur is altijd het directe aanspreekpunt voor een schuldhulpverlener, ook als een vordering is uitbesteed aan een externe deurwaarder. Mocht een vordering zijn uitbesteed, dan heeft het de voorkeur om kosten voor het terughalen van een vordering alvast in het saldo op te nemen.

Bij nieuwe informatie gedurende de looptijd van het dossier neemt de overheidscrediteur contact op met de schuldhulpverlener. In geval van een saneringskrediet is het van belang dat te doen vóórdat het krediet is uitgekeerd.

Convenantspartijen moeten altijd relevante wet- en regelgeving in acht nemen. Elke convenantspartij is daar zelf verantwoordelijk voor. De grondslag voor gegevensuitwisseling in het kader van schuldhulpverlening is opgenomen in art. 8 van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening en het bijbehorend besluit. Meer informatie lees je in ons nieuwsbericht Schuldeisers moeten nu écht meewerken.

In het kader van de AVG geldt hier een wettelijke grondslag voor gegevensuitwisseling.

Dit kan je nagaan door jezelf de volgende checkvragen te stellen:

Fase aanvraag

• Melding van registratie in VISH: doet de schuldhulpverlener altijd melding van een aanvraag in VISH?
• Is de overheidscrediteur bereid om met zijn externe deurwaarder af te spreken dat er geen nieuwe gerechtelijke procedures in gang worden gezet in geval van een vermelding in VISH?

Fase stabilisatie

• Kennisgeving: leidt het bericht dat een inwoner is toegelaten tot de Wgs tot het opschorten van alle incassomaatregelen door de overheidscrediteur, voor de duur van 8 maanden?

Fase schuldregelen

• Saldoverzoek: leidt een saldoverzoek van de schuldhulpverlener tot het opschorten van alle incassomaatregelen door de overheidscrediteur voor de duur van 8 maanden?
• Saldo-opgave en voorstel voor een minnelijke regeling: Is de overheidscrediteur in staat om binnen de afgesproken termijn van maximaal 15 werkdagen te reageren?