“Waarborgfonds betekent een enorme versnelling in het schuldenregelen”
De NVVK lobbyde jarenlang voor de komst van een Waarborgfonds saneringskredieten. Oud-voorzitter Joke de Kock, NVVK-voorzitter van 2010 tot 2017 en manager Schuldhulpverlening in Tilburg, is heel blij dat het er nu komt. De ervaringen van Tilburg met het instrument zijn louter positief.
Rond 2014 lanceerde De Kock het idee voor een Waarborgfonds tijdens een bijeenkomst met een aantal grote steunfondsen. ‘Hoe kunnen wij bijdragen aan het bestrijden van de armoede in Nederland’, vroegen de fondsen haar. ‘Richt een Waarborgfonds op om gemeenten die zelf niet borg willen staan in staat te stellen saneringskredieten te verstrekken’, was haar antwoord. Joke de Kock dacht toen aan een fonds van 15 miljoen euro. Vorig jaar pleitte de net aangetreden NVVK-directeur Geert van Dijk in 1Vandaag opnieuw voor zo’n fonds, en de NVVK bood ook een breed ondertekende petitie aan de Kamer aan. Dat resulteert nu in een fonds van 30 miljoen euro.
Voorkomen van oplopende schulden
De Kock: “We weten dat veel burgers relatief kleine schulden hebben, verspreid over een aantal schuldeisers. Zij zijn goed geholpen met een saneringskrediet. Al die verschillende kleine schulden lopen dan niet op tot een problematische schuldenlast, door de diverse ophogingen van rente en kosten."
Schuldenaar ook inspanning
Wat zes jaar geleden nog niet lukte, lukt nu wel. “Dat vind ik erg mooi!”, reageert De Kock. “Het gaat echt een groot verschil maken, mits het goed opgezet wordt. Met een rol voor de sociale banken, en liefst ook bereikbaar voor bewindvoerders als het over overzichtelijke, kleine schuldposities gaat. Ook is belangrijk dat de schuldenaar een inspanning levert. Anders verlies je het vertrouwen van schuldeisers.”
Duidelijkheid, snelheid, perspectief
In de afgelopen jaren benadrukte de NVVK telkens de grote voordelen van saneringskredieten: duidelijkheid en snelle uitbetaling aan schuldeisers, en duidelijkheid en direct toekomstperspectief voor mensen met schulden. Ook voor schuldhulpverleners is het aantrekkelijk. “Schuldbemiddeling is een tijd- en kostenslurpend instrument voor schuldhulpverlenende organisaties. Wie overschakelt op saneringskredieten kan het budget wat hierdoor vrijkomt inzetten voor coaching en begeleiding vóóraf, en nazorg achteraf”, aldus De Kock.
“Deze voordelen moeten bij iedereen op het netvlies staan. Wanneer dit gecombineerd wordt met Collectief schuldregelen en het Schuldenknooppunt is het saneringskrediet dé versneller die we nu nodig hebben.”
Bijna alles wordt terugbetaald
In haar eigen gemeente Tilburg staat de gemeente al ruim 30 jaar zelf borg. “De gemeente durft dat omdat in de praktijk vrijwel alles terugbetaald wordt”, weet De Kock. “Een uitzondering is natuurlijk als iemand overlijdt, dan gaan we het restant niet verhalen bij de erfgenamen. Als iemand niet kán terugbetalen omdat zijn situatie is veranderd, gaan we in gesprek en kijken we wat het maximale is wat wél kan gezien de omstandigheden. Het restant boeken we af. Als iemand niet wil terugbetalen, zetten we er incasso op. In de praktijk hebben we zo'n 1500 saneringskredieten uitstaan, op jaarbasis starten we ca 10 incassotrajecten. Dat is dus compleet verwaarloosbaar in aantal en risico.”
Tilburg saneerde in 2018 en 2019 voor 35 miljoen aan schulden. “Ik weet zeker dat dit mede te danken is aan de inzet van saneringskredieten”, aldus De Kock.