Forse stijging aanmelding schuldhulp vanuit bewindvoerders
Rotterdam sloot vorig jaar een convenant af met bewindvoerders. Eén van de resultaten: het aantal mensen dat door bewindvoerders aangemeld werd voor schuldhulpverlening, steeg met 84 %. Ook Zoetermeer behaalt resultaat met aangepast beleid naar bewindvoerders.
Dat bleek tijdens de Donderdagmiddagsessie die de NVVK organiseerde over het onderwerp ‘beschermingsbewind en gemeentelijk adviesrecht’.
Projectmanager Wilma Santos Dionisio deelde (pdf, 402 kB) een aantal resultaten van het Rotterdamse convenant tot nu toe. Rotterdam betaalt voor 7.000 mensen bewind vanuit Bijzondere Bijstand, en bij 5.000 daarvan gaat het om schuldenbewind. In de stad zijn 180 bewindvoerderskantoren actief. Het convenant dat de gemeente mei vorig jaar opstelde, is door 79 bewindvoerders ondertekend. Zij verzorgen 80 % van de met gemeentegeld betaalde schuldenbewinden.
Aanmeldingen schuldhulp gestegen
De gemeente ging in gesprek over elk bewind dat voldeed aan deze drie kenmerken:
- Er is sprake van schuldenbewind (hoger tarief voor de gemeente)
- Er is geen traject bekend bij de Kredietbank Rotterdam om de schulden te regelen
- Het schuldenbewind duurt al langer dan een jaar
De relatie tussen gemeente en bewindvoerders is door het convenant geïntensiveerd. Door interne voorlichting kreeg de gemeente een beter beeld van de taken van bewindvoerders. Het aantal contacten om kennis te delen nam toe. Bewindvoerders melden nu veel vaker personen aan voor schuldhulpverlening door Kredietbank Rotterdam. Het aantal aanmeldingen steeg met maar liefst 84 %.
Uitstroom bevorderen
Daarnaast biedt de gemeente het programma ‘Gers met geld’ aan. Deze training in financiële zelfredzaamheid is door de gemeente onder andere ingekocht om de uitstroom uit bewindvoering te bevorderen.
Wilma Santos Dionisio licht de Rotterdamse aanpak toe
"Het belangrijkste van een convenant is niet wat op papier staat, maar wat je ermee doet", aldus Wilma Santos Dionisio. De Rotterdamse aanpak heeft de belangstelling gewekt van Amsterdam, Den Haag, Capelle aan den IJssel, Midden-Groningen. Sommigen zijn een vergelijkbaar concept van samenwerking gestart, anderen zijn ermee bezig.
Bewindvoerdersdesk Zoetermeer
Tijdens de Donderdagmiddagsessie vertelde Annemarie Dijksman van de gemeente Zoetermeer over de bewindvoerdersdesk (pdf, 127 kB) die deze gemeente sinds september 2016 kent. Wie in Zoetermeer in schuldenbewind komt, wordt door zijn bewindvoerder aangemeld bij de schuldhulpverlening zodra er genoeg stabiliteit is.
"Iedere bewindvoerder wordt geacht dit te doen, en mijn ervaring is dat de meesten dit ook binnen een half jaar doen", zegt Dijksman. Zoetermeer vraagt bij de aanmelding ook om een boedelbeschrijving, die de bewindvoerder eerder opgesteld heeft. Want elke rechtbank wil zo’n beschrijving zien nadat het besluit tot bewind genomen wordt.
Schulden aflossen
"Daardoor weten wij meteen wat er eventueel aan bezittingen beschikbaar om schulden af te lossen", vertelt Dijksman. Na de aanmelding door de bewindvoerder bij de schuldhulpverleners krijgt de betrokken cliënt een brief. Daarin staat dat hij of zij aangemeld is bij schuldhulpverlening, en dat alle communicatie loopt via diens bewindvoerder. "De aanmelding geeft rust aan de cliënt, die weet dat er iets gedaan wordt aan de schulden", zegt Dijksman.
Administratie is een bende
"De communicatie via de bewindvoerder heeft als voordeel dat die de cliënt al kent. Dat geeft ook rust. En het werkt voor ons makkelijker. Als ik een kopie van een paspoort nodig heb, is dat via de bewindvoerder vaak al binnen een paar uur geregeld. Bij een cliënt kan dat veel langer duren. Diens administratie is vaak een bende, ze staan niet voor niets onder bewind. Daardoor duurt het langer voor we antwoord krijgen, terwijl de bewindvoerder al veel informatie gedigitaliseerd tot zijn beschikking heeft."
Schuldenbewind was nodig
Sinds 2016 kreeg schuldhulpverlening Zoetermeer op deze manier 350 hulpvragers binnen. "In het algemeen blijkt dat in die gevallen schuldenbewind ook echt nodig was", zegt Dijksman. "Maar we zitten er vervolgens wel bovenop, om te zorgen dat er iets aan de problematische schulden gedaan wordt. Van de 70 aangemelde dossiers in 2019 zijn er in hetzelfde jaar alweer 40 waarvan het schuldenbewind kon worden opgeheven omdat wij de schulden geregeld hadden."
Budgetbeheer
De Zoetermeerse aanpak verkort dus de periode waarin mensen in schuldenbewind zitten, ziet Dijksman. "We hebben nu ook vaker overleg met bewindvoerders. Die vragen ons: ik heb deze cliënt, wat moet ik ermee? Als er bijvoorbeeld geen problematische schulden zijn, kun je afspreken om de schulden 100 % af te laten lossen via budgetbeheer."
Bewindvoerders leggen direct contact met Dijksman, die bereikbaar is via het mailadres bewindvoerdersdesk@zoetermeer.nl. Den Haag en Delft hebben inmiddels ook belangstelling voor de Zoetermeerse aanpak.