Onderzoek met De Monitor naar impact onbedoelde fraude
Onbedoelde bijstandsfraude: meer dan 80 % van de schuldhulpverleners die we ernaar vroegen heeft ermee te maken. Dat blijkt uit onderzoek dat we samen met het programma De Monitor (KRO-NCRV) deden. Onbedoelde fraude zou geen gevolgen moeten hebben voor nieuwe of bestaande schuldregelingen, reageert NVVK-voorzitter Marco Florijn.
Op de website van De Monitor worden de belangrijkste resultaten van ons onderzoek beschreven. Ruim 80 procent van de ondervraagde schuldhulpverleners heeft in het afgelopen jaar te maken gehad met cliënten die werden beticht van ‘onbedoelde’ bijstandsfraude. 84 procent vindt daarom ook dat ‘onbedoelde’ bijstandsfraude minder hard bestraft zou moeten worden. 93 procent is van mening dat er eerst moet zijn aangetoond dat er sprake is van opzet of grove schuld voordat een schuldregeling kan worden stopgezet.
Staatssecretaris Van 't Wout van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kondigde in september aan met de Kamer te willen debatteren over dit probleem. Een amendement op de wijziging van de Participatiewet beperkt het effect van onbedoelde fraude op schuldregelingen al.
Vergissing of bewust?
Bij de deelnemers aan de enquête zijn de meningen verdeeld over de vraag of onregelmatigheden rond het recht op bijstandsuitkeringen 'vergissingen' of 'bewuste acties' zijn.
"Fraude houdt in: planmatig met voorbedachte rade de boel flessen. Dat komt ook voor maar die zien we hier weinig. Het is meestal gebrek aan overzicht en onkunde of wanhoop als iemand denkt: laat maar even, dat doorgeven van een kleine bijverdienste", schrijft een van de deelnemers aan de enquête.
Iemand anders schrijft: "De meeste cliënten weten echt wel dat ze fout bezig zijn, ook al zeggen ze van niet."
Adviezen aan staatssecretaris
Op de vraag wat de deelnemers aan de enquete Van 't Wout mee zouden willen geven over het onderwerp, volgen 68 adviezen. Die variëren van 'noem vergissingen geen fraude', 'schrijf de regels op in klare taal' en 'geef gemeenten meer ruimte voor maatwerk'.
De Monitor besteedt aandacht aan het onderwerp in de uitzending van maandag 26 oktober 2020, om 22:18 op NPO2.