Arnhem en Rotterdam delen hun ervaringen
Effectief vroegsignaleren met beperkte middelen, zo doe je dat
Op 20 december kwamen zo’n 50 collega’s uit de vroegsignalerings-keten online bijeen. Ze hebben allemaal hetzelfde doel: mensen waarbij financieel iets mis dreigt te gaan weer op het goede spoor krijgen. Meer werk vooraan in de keten om later veel werk en veel leed te voorkomen. Hoe kunnen ze hun beperkte middelen daarvoor het beste inzetten?
In de bijeenkomst kwamen twee vruchtbare samenwerkingsverbanden tussen een gemeente en schuldeiser aan de orde: dat van zorgverzekeraar Menzis met Arnhem en dat van waterbedrijf Evides met Rotterdam.
Brandjes blussen 'met een kopje water'
Wouter Weijenborg, manager polis en debiteuren van Menzis, is blij met de standaardisatie door het Landelijk Convenant Vroegsignalering. Met elke gemeente aparte werkafspraken maken is volgens hem ondoenlijk. Hij bepleit dat gemeenten al bij het eerste signaal in actie komen. ’Een klein signaal vandaag is morgen een groot probleem. Als wij goede signalen doorgeven en gemeenten die goed opvolgen, komen onze collega’s van de woningcorporatie straks minder problemen tegen. Doe niet aan vroegsignaleren omdat het moet, maar omdat je financiële, persoonlijke en maatschappelijke schade wil voorkomen. Huiselijk geweld wordt voor de helft veroorzaakt door geldproblemen.’
Sylvia Avenhuis, bestuursadviseur bij de gemeente Arnhem ging in op een pilot met het opvolgen van enkelvoudige signalen. Bij achterstanden tot 200 euro stuurt de gemeente een brief (vanaf januari wordt dat een mail), tot 500 euro wordt er gebeld en bij een hoger bedrag of dubbel signaal volgt een huisbezoek. Brieven leveren vooralsnog weinig op, maar met bellen bereikt de gemeente 58% van de mensen en met huisbezoek 56%.
Kimber van Hemmen, medewerker Vroegsignalering en Schuldpreventie bij Rijnstad, vertelde dat duo’s 2 keer overdag en eenmaal ’s avonds een huisbezoek proberen af te leggen. Woensdag- en vrijdagmiddag blijken goede momenten. Krijgen de huisbezoekers de inwoner niet te spreken, dan laten ze een flyer en een handgeschreven brief achter. Ook bellen wordt tweemaal geprobeerd. Met een telefoontje of bezoek leggen schuldhulpverleners laagdrempelig contact en maken ze een vervolgafspraak als de inwoner hulp accepteert. Inwoners zijn vaak blij met de aangeboden hulp.
'Inwoner onderdeel van de oplossing'
Thijs Bierens, Senior Medewerker Facturatie bij Evides schetste dat het waterbedrijf klanten die ondanks herinneringen niet betalen telefonisch of met huisbezoeken benadert. Om afsluiting te voorkomen werkt het waterbedrijf nauw samen met de gemeente Rotterdam. Deze zomer was er een project om de oplopende betaalachterstanden aan te pakken. Die waren ontstaan doordat Evides vanwege corona niet overging tot afsluiten. In overleg met Rotterdam zijn 800 mensen benaderd, waarna 100 mensen met problematische schulden warm zijn doorverwezen. Evides maakte voor hen een afspraak bij de gemeentelijke schuldhulpverlening en bij andere problemen ook bij een sociaal wijkteam. Zonder dat zetje zetten inwoners zo’n stap vaak niet.
Hamza Allaoui, consulent Vroegsignalering in Rotterdam, weet dat multiproblematiek vaak begint met schulden. Samen met Evides probeert hij daarom escalatie van geldproblemen te voorkomen. Korte lijntjes zijn daarvoor essentieel. Vooral bij crisissituaties, die hij ook bij vroegsignalering al tegenkomt. Rotterdam en Evides werken stress-sensitief en luisteren naar het verhaal van de inwoner. Daardoor voelen die zich welkom, ondanks hun schuld. Ze krijgen het gevoel onderdeel van de oplossing te zijn. Dat verhoogt de kans dat ze de aangeboden hulp accepteren.
Arnhem doet ook mee aan de CAK-challenge en werkt samen met de rechtbank. Rotterdammer Allaoui gebruikt ook andere vindplaatsen van schulden, zoals voedselbanken, scholen, huizen van de wijk of moskeeën. En hij werkt samen met werkgevers, ROC’s en zorgverzekeraars die mensen met schulden doorverwijzen naar hulp bij geldzaken.
Wat gebeurt er in het ondertekenplatform?
De bijeenkomst gaf ook een overzicht van de stand van zaken in het ondertekenplatform, zie daarvoor het bericht Vroegsignalering 1 jaar later. Of bekijk de opname van de hele bijeenkomst Vroegsignalering 1 jaar later of de presentaties (pdf, 1,8 MB)
