Reactie branche-organisaties op onderzoek bekostiging bewind:
‘Beloning blijft 30 % achter bij gevraagde inzet’
Rechtbanken berekenden zelf dat één bewindvoerder maximaal 70 bewindklanten kan begeleiden. Maar van de benodigde 173,3 werkuren vergoeden rechtbanken er slechts 119,3. Dat is dus 69 % van de tijd die volgens de rechtbanken zelf nodig is. De brancheverenigingen NVVK, Horus en NBBI willen dat de betrokken ministeries een einde maken aan deze situatie.
Voor goede begeleiding van een bewindklant met problematische schulden heeft een bewindvoerder minstens 30 uur per jaar nodig. Probleem: de officiële beloning voor deze begeleiding houdt op bij 24,2 uur. Het zelfredzaam maken van hulpvragers schiet er daarom bij in, blijkt uit onderzoek.
Op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onderzocht de Stichting Economisch Onderzoek (SEO) de bekostigings- en beloningssystematiek voor bewindvoerders. Aanleiding is dat gemeenten ontevreden zijn over de systematiek, omdat de rechter het bewind toewijst terwijl gemeenten vaak de rekening moeten betalen.
Niet toereikend
Bewindvoerders vindendat de beloning niet toereikend is. Zij geven in het SEO-onderzoek aan dat ze zo’n 150 uur nodig hebben voor een 5-jarig bewindvoeringstraject met problematische schulden, terwijl de beloning inclusief aanvangswerkzaamheden en het opmaken van een eindrekening en -verantwoording uitgaat van 121 uur. Voor het 'zelfredzaam maken' van hulpvragers is slechts 3 uur per jaar beschikbaar.
Drie beleidsopties
De onderzoekers gingen na of een alternatieve belonings- en bekostigingssystematiek mogelijk is. Ze onderzochten 3 beleidsopties:
'Verantwoordelijkheid zelfredzaamheid bij gemeente'
De onderzoekers constateren dat betere samenwerking tussen gemeenten en bewindvoerders kan bijdragen aan het zelfredzaam maken van hulpvragers. Het rapport oppert ook de mogelijkheid om bevordering van financiële zelfredzaamheid helemaal weg te halen bij bewindvoerders en gemeenten hiervoor verantwoordelijk te maken.
Bewindvoerders hebben belang bij betere afspraken met de gemeentelijke afdeling schuldhulpverlening rond het aanleveren van informatie voor het schuldhulpverleningstraject. 'Bewindvoerders geven aan dat hier soms meer van hen wordt verwacht dan waartoe ze verplicht zijn. Als de cliënt hier zelf niet uitkomt, dan moeten gemeenten helpen in het kader van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. De bewindvoerder hoeft dan minder tijd te besteden aan de inventarisatie van de schulden', aldus het rapport.
Brief: 'Onderzoek heeft gebreken'
Inmiddels hebben we samen met de brancheorganisaties Horus en NBBI een reactie op het rapport verstuurd aan het ministerie. Daarin zeggen we belangrijke onderwerpen te missen:
-
Een bewindvoerder werkt bij een 40-urige werkweek 173,3 uur per maand (wanneer hij de wettelijke regels volgt). Rechtbanken geven aan dat bewindvoerders, zonder ondersteuning, in deze 173,3 uur maximaal tussen de 60 en 80 reguliere bewindklanten goed kunnen begeleiden. Per klant wordt echter slechts 17 uur per jaar vergoed (1,4 uur per maand, bij 70 klanten is dat 98 uur). 98 uur per maand wordt vergoed, terwijl een bewindvoerder volgens de eigen normen van de rechtbank 173,3 uur per maand druk is met zijn klanten. Daarmee komen de bewindvoerders 75 uur tekort (173,3 - 98). Minus de vakantiedagen (25 dagen dus 200 uren per jaar (16,6 uur per maand)) en gemiddeld aantal ziektedagen (2 dagen, dus 16 uren per jaar (1,33 per maand)) komen we uit op (75 - (16,7 + 1,3)) 54 uur per maand die bewindvoerders niet kunnen ‘declareren’. De brancheverenigingen zijn van mening dat deze uren tenminste gecompenseerd moeten worden.
-
Er is een nieuwe indexatiemethode voor de vergoeding nodig die beter rekening houdt met stijgende lonen
-
Voor schuldenbewinden zou er een vergoeding moeten komen die geen relatie heeft met de looptijd van het schuldenbewind. Daarnaast zouden er aparte vergoedingen moeten komen voor dossieroverdracht naar schuldhulpverlening of nazorgbegeleiding.
Brancheverenigingen willen gesprek met ministeries
We hebben de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Justitie en Veiligheid om een gesprek gevraagd naar aanleiding van onze opmerkingen bij het rapport.
Lees hier het SEO-rapport 'Bekostiging en beloning van beschermingsbewind bij schulden, Een verkenning van alternatieven'
Lees hier de brief van Horus, NBBI en NVVK
