NVVK bepleit aanvulling in regelgeving
'Geldverstrekkers ook activeren als er nog geen achterstanden zijn'
Woningbezitters met schulden proberen hun hypotheekaflossing vaak zo lang mogelijk te voldoen. Want je huis verliezen - dat wil je voorkomen. Dat zorgt wel voor een witte vlek bij de aanpak van de schulden, schrijft de NVVK in een consultatiereactie aan minister Kaag van Financiën.
De minister stelt wijzigingen voor inzake regels rond het verlenen van hypothecair krediet. Wat de NVVK betreft is dit een goede aanleiding om in die regels geldverstrekkers te verplichten ook bij 'voorzienbare betaalachterstanden' ruimere mogelijkheden te bieden om de hypotheek aan te passen of over te sluiten. Daarbij moeten de eenmalige kosten voor de hulpvrager zo beperkt mogelijk gehouden worden.
Oplossingen gestraft met boeterentes
Op dit moment is er bij 'voorzienbare achterstanden' alleen geregeld dat een hulpvrager financieel advies mag krijgen dat betaald wordt door zijn hypotheekverstrekker. Normaal gesproken is het verboden om op deze manier financieel advies te ontvangen.
`Gedegen advies wordt niet standaard gefinancierd door de geldverstrekker in de situatie waarin uitzondering op het provisieverbod relevant is', weet NVVK-beleidsadviseur Ellen Hennekens. 'Maar ook of, en zo ja hoe daarna te handelen – al dan niet door bijzonder beheer – is niet vanzelfsprekend. Dit terwijl de geldzorgen van de klant die schuldhulpverlening ontvang op basis van de Wet gemeentelijke schuldhulp een gegeven zijn. Daarnaast worden forse boeterentes opgelegd als de huidige geldverstrekker níet mee wil werken aan een oplossing voor de gehele financiële situatie, terwijl een andere partij dat wél wil en financieel verantwoord vindt.'
Achterstand op laten lopen loont
Dat leidt in de praktijk tot rare afwegingen. Hennekens: 'Het is nu bijna noodzakelijk om achterstanden te laten ontstaan om de kans op behoud van de eigen woning te vergroten als er tóch al sprake is van problematische schulden. Het bewust laten ontstaan van achterstand op de hypotheek om de benodigde regelruimte te organiseren bij de relevante geldverstrekker kán wat ons betreft niet de bedoeling zijn.'
Uitbreiding zorgplicht geldverstrekkers
Daarom vraagt de NVVK aan het ministerie om de zorgplicht bij achterstanden uit te breiden naar een zorgplicht bij voorzienbare achterstanden, in lijn met de randvoorwaarde voor de uitzondering op het provisieverbod. De NVVK zou graag zien dat een afgegeven Wgs-beschikking álle geldverstrekkers expliciet aanspoort om te doen wat kan én nodig is voor haar klant met geldzorgen.
Hypotheekverhoging bij verduurzaming
Daarnaast vraagt de NVVK het ministerie om in de regelgeving ruimte te laten voor een hogere hypotheek wanneer dat leidt tot lagere maandlasten. In het voorstel van het ministerie wordt de leenruimte gekoppeld aan het bestaande energielabel van het aan te kopen huis: hoe energiezuiniger het huis, hoe meer leenruimte (en hoe minder duurzaam het huis, hoe minder leenruimte). De NVVK constateert dat dit in de praktijk leidt tot problemen voor hulpvragers. Zij kunnen soms met een iets hogere hypotheek lagere maandlasten bereiken na verduurzaming van hun woning, maar het voorgestelde beleid belemmert dat. De organisatie Nationale Hypotheekgarantie denkt daar hetzelfde over. Ook zij verwijzen in hun consultatie naar het ongewenste effect van de voorgestelde aanpassing op mensen met lage inkomens.