Masterclass waardengericht leidinggeven op 10 september
Meer eenheid in je team met waarden als leidraad
Als leidinggevende wil je dat je team vanuit een gedeeld referentiekader handelt. Maar hoe bereik je dat? Volgens Evelien Meester, docent en adviseur bij Stimulansz, door waardengericht leidinggeven. Het gesprek aangaan over de waarden van je organisatie en de samenleving geeft duidelijkheid en voorkomt willekeur.
'Je persoonlijke waarden beïnvloeden je besluitvorming, ook op je werk, zegt Meester. Maar de meeste mensen zijn zich daar niet van bewust. Op dit moment is bijvoorbeeld maatwerk een toverwoord. Als maatwerk betekent: passend bij wat je zelf belangrijk vindt, dan ontstaat willekeur. Dan maakt het veel uit bij wie je als hulpvrager terechtkomt. Wat je wil is maatwerk vanuit de waarden die onder de regeling liggen die je uitvoert en de waarden van de organisatie waar je voor werkt. Daarom moet je als leidinggevende die waarden laten doorklinken in de manier waarop je je team aanstuurt.’
Duidelijkheid over er van je wordt verwacht
Als een team weet welke waarden centraal staan, dan is het volgens Meester duidelijker waar je aan moet voldoen en wanneer je daarvan mag afwijken. ‘Als iemand de targets voor het aantal intakes niet haalt, kun je zeggen dat die medewerker het niet goed heeft gedaan. Maar je kunt ook kijken wat er aan de hand was. Misschien heeft de medewerker meer tijd besteed aan een hulpvrager met een complexe situatie. Omdat dat past bij de waarde dat je vanaf het begin alles goed oppakt. Dan heeft iemand wel degelijk voldaan aan wat er wordt verwacht, alleen niet met de standaardwerkwijze.’
Het is essentieel om als leidinggevende zelf ook te doen wat je van je medewerkers verwacht. ‘Wat ik vaak tegenkom is dat mensen getraind zijn op stresssensitieve dienstverlening, terwijl hun leidinggevende niet stresssensitief werkt. Ze worden steeds over het randje geduwd zodat hun stress wel oploopt. Dat is een extreem voorbeeld dat het moeilijk is om naar buiten uit te dragen wat intern niet gedragen wordt.’
Houvast bij veranderingen
Door verschuivende maatschappelijke waarden te bespreken binnen je team kun je medewerkers meenemen met veranderingen van wet- en regelgeving. Daarbij is de impliciete de boodschap vaak dat er ook op een andere manier gewerkt moet worden. Maar regels zijn volgens Meester op verschillende manieren te interpreteren. ‘Je kunt medewerkers opleggen dat ze klantvriendelijk moeten werken. Maar wat is klantvriendelijk? Een nepglimlach op je gezicht? Ook dan bieden waarden meer houvast. Dit is wat we met die verandering teweeg willen brengen. Wat betekent dat als we vanuit die andere waarde gaan werken?’
Schurende waarden
Veel mensen realiseren zich niet dat persoonlijke waarden heel erg in hun handelen kunnen doorwerken. ‘Je ziet nu dat we af willen van het stigma dat schulden je eigen schuld zijn en dat je op de blaren moet zitten. Best pittig als zelf hebt meegekregen dat je nooit schulden mag maken. Als je stiekem toch denkt eigen schuld, dikke bult, ga je ook niet helemaal handelen naar het motto: we helpen iedereen verder.’
Daarom moet een leidinggevende daar het gesprek over aangaan, stelt Meester. ‘Wat betekenen mijn eigen waarden in het geheel? Hebben die nog een plek? Alleen al het feit dat mensen er open over kunnen zijn dat iets botst met hun waarden, maakt dat ze zich bewust zijn van dat het schuurt. Pas als je daar bewust van bent, kun je er iets mee gaan doen. Soms moet je je eigen waarden aan de kant zetten.’
Maak het concreet
Wat is de eerste stap in waardengericht leidinggeven? ‘Veel organisaties hebben waarden geformuleerd die zo algemeen zijn dat je er niets mee kan. Iedereen doet mee, of klant centraal. Dus allereerst moet je dat concreet maken voor je eigen praktijk. Ga je ieder mens als individu benaderen? Help je mensen ongeacht hoe ze in de ellende zijn gekomen? Of reken je het iemand aan als die er in het verleden een potje van gemaakt heeft? Dat ga ik je in de masterclass ook meegeven: hoe kun je waarden samen echt gaan laden?’