'Doelgroep en belang van het werk worden onderschat'

Bewindvoerders: deur op slot voor nieuwe cliënten

11 september 2024

'Zeker de laatste drie jaren zijn jaren geweest waarin ik steeds meer het gevoel heb gekregen dat we continue aan het overleven zijn. Elke dag keuzes maken uit de tientallen prioriteiten die eigenlijk vandaag gedaan moeten zijn, liefst gisteren. Daarnaast de toenemende verbale agressie en het dwingend gedrag van cliënten en sommige begeleiders.'

Dat zegt een van de respondenten in een representatief onderzoek van Horus, NBBI en de NVVK waaraan bijna 400 bewindvoerders meededen. Uit het onderzoek blijkt dat veertig procent van de bewindvoeringsorganisaties gestopt is met het aannemen van mensen met schuldenbewinden. Eenzelfde percentage heeft de dienstverlening aan zittende cliënten versoberd.

'Gelukkig is er een grotendeels stabiele caseload waar je het werk voor wil blijven doen. Maar de stress die ik al langere tijd ervaar is ziekmakend.'

De belangrijkste reden voor de problemen: de beloning is al jaren is bevroren, terwijl de kosten zijn toegenomen. Bovendien zijn veel dossiers complexer geworden. We vrezen dat steeds meer cliënten die onder een beschermingsbewind vallen, de dupe worden van deze situatie.

'De kwaliteit van ons werk willen we hooghouden voor de cliënt maar dat betekent gewoon onder steeds meer tijdsdruk werken.'

Bewindvoerders kunnen nu gemiddeld 17 uur per jaar besteden aan de ondersteuning van mensen die niet in staat zijn om zelfstandig hun financiële zaken te regelen. Doorgaans gaat het daarbij om mensen met een fysieke en/of mentale beperking. In enkele gevallen spelen ook problematische schulden mee, waarvoor een bewindvoerder 5 uur extra krijgt. Gezien het brede pakket aan werkzaamheden van een bewindvoerder wordt het steeds moeilijker om daarmee rond te komen. Vooral voor de zogeheten schuldenbewinden moeten bewindvoerders vaak meer uren maken dan ze vergoed krijgen.

'De doelgroep en het belang van het werk wordt onderschat. Als bewindvoerder zet je een stap in het leven van de cliënt. Geld loopt als een rode draad door het leven. Elke week zijn er gebeurtenissen waar je als bewindvoerder mee geconfronteerd wordt.'

De resultaten van dit eerste benchmarkonderzoek in de sector bevestigen dat steeds meer bewindvoerders in de knel komen met het aantal uren en het bevroren uurtarief. Dat heeft gevolgen voor de dienstverlening ten behoeve van mensen die onder een bewind vallen. Volgens zestig procent van de ondervraagden is dat al afgeschaald.

'De bewindportefeuille kost ons op dit moment bijna meer geld dan dat het oplevert. In veel gevallen voelt het ook bijna als vrijwilligerswerk.'

Ondanks de brede maatschappelijke vraag om 'meer maatwerk' en 'persoonlijke aandacht' is dat binnen het huidige systeem onmogelijk. Bovendien zullen mensen die beschermingsbewind nodig hebben, met name wanneer daarbij ook sprake is van problematische schulden, steeds meer moeite krijgen om een bewindvoerder te vinden.

'Het werk is voor mij en mijn cliënten te belangrijk om ermee te stoppen. Wat ik erg frustrerend vind is dat er steeds meer tijd, energie etc. in gaat zitten en er steeds minder waardering voor is.'

Volgens Horus, NBBI en NVVK laat het onderzoek zien dat er sprake is van een neerwaartse spiraal. 'Wanneer je niet uitkomt met de uren voor het werk dat je moet doen en dus dossiers gaat afhouden, lopen de inkomsten terug. Dan ga je snijden op je uitgaven. Nu al zegt 28% van de bewindvoerders op salarissen van medewerkers te korten. Maar zij zien ook de kwaliteit teruglopen omdat medewerkers vertrekken. Aan het einde van de streep betaalt de cliënt de rekening. Die zal alleen nog voor het hoogst noodzakelijke ondersteuning krijgen', aldus Anton van den Ham (NBBI).

'Je houdt minder tijd over om te doen waar cliënten ook behoefte aan hebben: goede begeleiding en een luisterend oor.'

Lees verder op horus.nl

Illustratie uit het onderzoek