Overslaan en naar de inhoud gaan

Geldezel zijn: 1 op de 10 jongeren is er al eens voor gevraagd

Politieworkshop op NVVK Studiedag

Geldezel zijn: 1 op de 10 jongeren is er al eens voor gevraagd

9 oktober 2024

Ze zijn vaak onwetend, maar wel verantwoordelijk: jongeren die geronseld worden zodat hun bankrekening gebruikt kan worden om gestolen geld weg te sluizen. Criminelen benaderen hiervoor vaak mensen die wat kwetsbaarder zijn. Bijvoorbeeld omdat ze in geldnood zitten of een lichte verstandelijke beperking hebben. Tijdens de NVVK studie- en praktijkdag op 14 november leer je hoe je hen kan helpen.

Geldezel, money mule of katvanger – zo worden mensen genoemd die hun bankrekening beschikbaar stellen aan criminelen om illegaal verkregen geld door te sluizen. Vaak zijn de slachtoffers zich niet volledig bewust van de risico’s en de strafrechtelijke gevolgen.

Twee politiemedewerkers geven workshop

Tijdens de NVVK studie- en praktijkdag op 14 november leggen Aad Lensen en Gijs van der Linden tijdens een workshop uit wat je hieraan kunt doen. Lensen is projectleider Digitale Transformatie en aanpak gedigitaliseerde criminaliteit van de politie-eenheid Rotterdam, en Van der Linden is teamleider van het Landelijk Meldpunt Internet Oplichting Politie Nederland.

Aad Lensen

Aad Lensen, beeld RTV Oost

Snel geld

Geldezels maken zich schuldig aan strafbare feiten zoals witwassen, en kunnen aansprakelijk worden gesteld voor de financiële schade. Ze riskeren een strafblad, hun bankrekening kan geblokkeerd worden en ze moeten het gestolen geld terugbetalen. Ondertussen blijven de echte criminelen vaak onvindbaar: die zijn tenslotte niet te traceren doordat ze gebruikmaken van de rekeningen van de geldezels.

1 op de 10 jongeren

Dit jaar deed de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) onderzoek naar geldezels. Een van de conclusies uit het onderzoek was dat bijna een op de tien jongeren wel eens is benaderd om een pinpas of bankrekening ter beschikking te stellen. Vaak zijn zij zich niet bewust van de risico’s en laten ze zich verleiden door de belofte van snel geld. Criminelen ronselen hen bijvoorbeeld via Snapchat of Telegram, via vacatures of op het schoolplein.

Criminelen richten zich daarnaast vaak doelbewust op mensen die kwetsbaarder zijn, bijvoorbeeld doordat ze in geldnood zitten of een licht verstandelijke beperking (LVB) hebben. Zij zijn extra vatbaar voor verleidingen en manipulatie en overzien de gevolgen niet altijd.

In Rotterdam werken politie, reclassering, het Openbaar Ministerie en Humanitas Homerun daarom samen om geldezels die een licht verstandelijke beperking hebben, een zorgkader aan te bieden. Moet iemand bijvoorbeeld weerbaarder gemaakt worden? Dan wordt samen gezocht naar een ‘afdoening’, een straf op maat. Hierbij wordt rekening gehouden met de omstandigheden. Ze krijgen bovendien zorg om te voorkomen dat ze terugvallen of nog verder wegzakken in een web van problemen.

Duizenden euro's

Vaak gaat het om online fraude: criminelen halen de slachtoffers over om geld over te maken. 'Veel jongeren beseffen niet dat het geld in veel gevallen regelrecht afkomstig is van slachtoffers van online fraude', aldus Marco Doeland, Teamlead Veiligheid bij de NVB. Ook realiseren ze zich niet dat geldezels makkelijk opgespoord kunnen worden doordat de bank het spoor van het geld kan volgen en dat ze aansprakelijk kunnen worden gesteld voor de schade. 'Dus je denkt makkelijk 50 euro te verdienen, maar moet vervolgens nog jaren duizenden euro’s terugbetalen.'

Jaarlijks maken criminelen op deze manier enkele tientallen miljoenen euro's buit, volgens de NVB. Ze nemen het geld op, sluizen het door naar het buitenland of naar cryptoplatformen en kopen er luxeproducten mee. De ‘geldezels’ zelf houden er soms maar 50 tot 150 euro aan over.

Meld je hier aan om deel te nemen aan de workshop 'Geldezel zijn, dat wil je niet' op onze Studiedag

Studiedag 241114 - 927 x 250nieuw