Het duurde even, maar het resultaat is mooi
Halfjaar-bewaartermijn in BKR wordt (weer) de norm
‘Een half jaar BKR-registratie voor schuldhulp is volgens ons genoeg’, schreven we bijna 5 jaar geleden. In de jaren erna volgden anderen ons in die visie, maar het duurde nog tot februari dit jaar voordat de VNG tot hetzelfde inzicht kwam. Soms duurt het even voordat je gelijk krijgt.
Een half jaar is genoeg, schreven we op 20 november 2020 over de lengte van de termijn om bij BKR geregistreerd te staan als iemand die schuldhulp kreeg. In december 2023 schaart het ministerie van Sociale Zaken zich ook achter deze termijn. Anderhalf jaar later -begin vorige maand- volgt ook de VNG.
'Nadelige gevolgen voorkomen'
‘De VNG roept alle gemeenten op om bij schuldenregelingen een registratietermijn van 6 maanden te hanteren in het register van het Bureau Kredietregistratie (BKR). Hiermee kunnen gemeenten voorkomen dat inwoners die hun schulden succesvol hebben afgerond daarvan nog jarenlang nadelige gevolgen ondervinden’, schrijft de VNG op haar website. De oproep van de VNG wordt ‘ondersteund’ door het ministerie van Sociale Zaken, in reactie op moties uit de Tweede Kamer.
We zijn blij dat SZW en VNG er samen nu ook uit zijn. De bewaartermijn na afronding van een schuldregeling kan nu overal 6 maanden worden. Het is geen wettelijke termijn maar wel een duidelijke aanwijzing aan gemeenten. Wat ons betreft hanteren we één bewaartermijn in het hele land.
Oproep VNG is appèl
De VNG kan een landelijk uniforme bewaartermijn niet zelf realiseren. ‘De oproep van de VNG is een appèl op gemeenten. Gemeenten zijn, binnen het wettelijke kader, autonoom in hun besluitvorming. Wettelijk is geen bewaartermijn vastgesteld waardoor gemeenten juridisch de mogelijkheid hebben om de termijn zelf te bepalen. Echter, de VNG benadrukt het belang van een uniform beleid, omdat inconsistente en langdurige bewaartermijnen nadelig zijn voor de inwoners’, schrijft de vereniging van gemeenten.
Wat vooraf ging
NVVK-leden registreren al meer dan 10 jaar schuldregelingen bij BKR, om alle oplossingen voor schulden op eenzelfde manier vast te leggen. Jarenlang deden alle NVVK-leden voor ruim 90% van de gemeenten dat op precies dezelfde manier. Maar bij de laatste wijziging van de Wgs werd in de wet geen termijn opgenomen. Artikel 17 lid 1 van het besluit bij de Wgs bevat alleen een algemene regel om een signaal aan de kredietverstrekkers te geven. Daarvoor gebruiken wij nog steeds BKR, net als voorheen. De aansluiting van gemeenten op BKR gaat overigens gestaag maar kan wat ons betreft nog sneller.
Sinds enige jaren roepen we onze leden actief op om de 6 maanden termijn te hanteren. Deze termijn komt overeen met de termijn van registratie in het insolventieregister van de Wsnp.
We begonnen onze inzet voor een half jaar-registratie na de invoering van de Wgs. Uiteindelijk leidde een motie van de BBB tot de start van een gesprek met het ministerie en de VNG.
De huidige praktijk
Verschillende gemeenten hanteerden de 6 maanden-bewaartermijn al. De G4 en Tilburg gingen in december 2022 voorop. Later volgden meer gemeenten. Zutphen schrapte de registratie zelfs volledig. De vraag is of na de VNG-oproep alle gemeenten hun beleid nu aan gaan passen. Dat is wel een zorg, want door de lange periode van onzekerheid en lokale keuzes is voor hulpvragers de ongelijkheid in behandeling alleen maar toegenomen. Vast staat dat door het lange afwachten er een divers veld ontstaan is. Een gemiste kans.
Gelijke behandeling
Een wetsvoorstel voor kredietregistratie is nog steeds in de maak. Daar reageerden we -kritisch- op. Het heeft onze voorkeur dat een aantal belangrijke regels rond registratie in de wet worden opgenomen, zodat we niet afhankelijk blijven van lokaal beleid. Ons standpunt is: de technische oplossing van schulden, de registraties eromheen en de bijbehorende gegevensuitwisseling zou in alle gemeenten gelijk moeten zijn.
